Zihinsel Yetersizlik
Gelişimsel dönemler sırasında görülen,uyumsal davranışlarda kalıcı bozukluklarla ortaya çıkan genel zihin fonksiyonlarında ortalamanın anlamlı düzeyde altında olmak şeklinde tanımlanmaktadır.
Doğumdan önce embriyonun gelişiminde,doğum sırasında veya doğum sonrası gelişim sürecinde;çeşitli nedenlerle merkezi sinir sistemini etkileyerek bellek,motor,sosyal olgunluk gelişim ve fonksiyonlarında kalıcı olarak duraklama,gerileme sonucu yaşıtlarından dörtte bir yada daha düşük veya daha yüksek oranda gerilik oluşturan durum,zihinsel yetersizlik (zeka geriliği) olarak tanımlanmaktadır.
AĞIRLIK DERECELERİNE GÖRE
a. Psikolojik (Davranışsal) Sınıflandırma
1) HAFİF DÜZEYDE ZİHİNSEL YETERSİZLİK: Bireyin eğitim dönemi içinde,sınırlı seviyede destek eğitim hizmetleri ve özel düzenlemelere ihtiyacı olması durumudur.
2) ORTA DÜZEYDE ZİHİNSEL YETERSİZLİK: Bireyin temel akademik,günlük yaşam ve iş becerilerinin kazanılmasında yoğun özel eğitim ihtiyacı olması durumudur.
3) AĞIR DÜZEYDE ZİHİNSEL YETERSİZLİK :
Bireyin öz bakım becerilerinin öğretimi de dahil olmak üzere yaşam boyu süren,yaşamın her alanında tutarlı ve daha yoğun özel eğitim ve destek hizmet ihtiyacı olması durumudur.
4) ÇOK AĞIR DÜZEYDE ZİHİNSEL YETERSİZLİK:
Bireyin zihinsel yetersizliği yanında başka yetersizlikleri bulunması nedeniyle öz bakım,günlük yaşam ve temel akademik becerilere sahip olmamasından dolayı yaşamı boyunca bakım ve gözetim ihtiyacı olması durumudur.
Zihinsel Yetersizlikte Yöntem ve Teknikler
1- BİLGİSAYAR DESTEKLİ ÖĞRETİM: Eğitimde bilgisayarı kullanma zihinsel yetersizliğe sahip çocuklara kavram öğretiminde ve başka bazı bilgi ve becerilerin kazandırılmasında etkili bir yöntemdir.
2- İŞBİRLİĞİNE DAYALI ÖĞRETİM: İşbirlikçi öğrenme; öğrencilerin küçük gruplar halinde çalışarak ve birbirinin öğrenmesine yardım ederek öğrenmeyi gerçekleştirme sürecidir.
3- AKRAN DESTEKLİ ÖĞRETİM: Akran destekli öğretim, bir bireyin diğer bir bireye belirlenen konuyu materyaller kullanarak usta çırak ilişkisi içinde tecrübe aktarımı yoluyla öğrettiği, bireylerin akademik ve sosyal becerilerini geliştirmeyi hedef alan bir öğretim yöntemidir.
4- GÖSTERİP YAPTIRMA YÖNTEMİYLE ÖĞRETİM: Mesleki beceriyi kazandırmayı amaçlayan öğretim alanlarında, Uygulama düzeyindeki davranışların kazandırılmasında, Herhangi bir şeyin en uygun biçimde ya da ustaca nasıl başarılacağını göstermede; etkilidir.
5- HİKAYE HARİTASI YÖNTEMİ
Çocuğun hatırlama yeteneğini geliştirir. Çocukları aktif olarak derse katma açısından iyi bir yoldur. Çocuk soru sormayı ve cevaplamayı öğrenir. Kim, ne, ne zaman, nasıl soruları sorulup cevaplanır.
6- PROBLEM ÇÖZME YÖNTEMİ: Problem çözme yöntemi eleştirel düşünme becerisi geliştirme, karar verme, sorgulama ve yansıtıcı düşünme için temel beceri alışkanlıkları kazandırır.
7- SİSTEMATİK ÖĞRETİM SIRASINDA FIRSAT ÖĞRETİMİ: BEP’nda yer alan amaçların gerçekleştirilebilmesi için uygun öğretim fırsatı yakalamanın bir yoludur. Günlük rutinler iyi bir öğretim fırsatı sağlar. Ders sırasında veya diğer zamanlarda çocukla ilgili öğretim hedeflerimizin diğer konular içinde aynı anda gerçekleştirilmeye çalışılmasıdır.
8- ÇOK DUYUYA DAYALI ÖĞRETİM: Görme , işitme, dokunma, koklama ve tat alma duyularının iki ya da daha fazlasının bir becerinin öğretiminde bir arada kullanılmasıdır.
Özellikle görme ve işitme duyusu ikilisinin diğer duyularla desteklenmesi öğretimin etkililiğini arttırmaktadır.